Nederland
Deel
We kennen hem nu als X-2212. Want na zijn dood werd hij een nummer. Een X-nummer. Een onbekende soldaat, slachtoffer van een oorlog die van zoveel mensen nummers maakte.
Als soldaat in het Rode Leger werd hij krijgsgevangen gemaakt. Toen al werd hij een nummer, een ander nummer: 91926. Zo werd hij geregistreerd in het Stalag 308 (VIII E) in Neuhammer, tegenwoordig het Poolse Swietoszowie Sprotowski. 91926, zoveel gevangenen waren er toen dus al geregistreerd in dit ene kamp. Er waren vele, vele tientallen van zulke krijgsgevangenenkampen met in totaal miljoenen soldaten uit de Sovjet-Unie
De meeste soldaten stierven in de kampen aan de ellende: ondervoeding, ziekte. Maar hij niet. Hij overleefde de ellende. En zijn bevrijding was nabij
Maar toen – en we zullen wel nooit weten waarom – maakten de Duitsers een einde aan zijn leven. ‘G.S.W. PEN. HEAD’ noteerden de Amerikanen op zijn Report of burial. Gun Shot Wound Penetrating Head. Een kogel door zijn kop dus. Op ongeveer 10 april 1945 in Pansfelde.
Pansfelde, een dorpje in de Harz, tussen Hannover en Leipzig. Pansfelde, amper 500 inwoners had het. Mannen waren er amper nog. Tachtig waren er gesneuveld. Ze kregen na de oorlog een fraai monument.
De Amerikanen vonden hem in een ondiep graf in de bossen bij Pansfelde. Ze noteerden: “Persoonlijke bezittingen: een ring, een aansteker.”
In Eisenach kreeg hij een graf op het American Battlefield. Maar op vijandelijk grondgebied wilden de Amerikanen geen geallieerden begraven. Dus werd hij opgegraven en in juni 1945 in Margraten ter aarde besteld, op het American Battlefield.
De Amerikanen gaven hem zijn nummer: X-2212. Met dat nummer ging hij in december 1947 in een nieuwe kist naar Leusden, naar het Sovjet Ereveld. Daar kreeg hij een nieuw nummer: 772. Dat staat achter op zijn grafsteen. De 772e soldaat die een plek kreeg op het Sovjet Ereveld.
Een grafsteen en een document. Meer is er niet over van de mens die X-2212 en later 772 werd. Niet hier althans. Wel bij de familie natuurlijk, die niet weet dat hij nummer 772 is geworden en die nooit te horen zal krijgen dat hun vader, grootvader, broer hier begraven ligt.
Niemand in Pansfelde die voor hem een monument maakte. Niemand die hem zijn naam teruggaf. Niemand die zijn graf adopteerde.
Link: www.sovjet-ereveld.nl