Op 17 september 1944 bevrijden eenheden van de 30e Amerikaanse infanteriedivisie Kerkrade-West, Spekholzerheide en Kaalheide. Vanaf dat moment liep de frontlijn dwars door het mijnstadje, over de spoordijk van het miljoenenlijntje.

De Duitse weerstand nam met de dag toe. Aken lag vlakbij en moet koste wat kost in Duitse handen blijven. In een aantal wijken van het nog bezette stadsdeel viel de stroom uit, kwam er geen water meer uit de kraan en raakt het voedsel op. De situatie werd met de dag penibeler.

Op zondag 24 september liet de Duitse Ortskommandant politiechef A. Geeraets bij zich komen en deelde hem mee dat het oostelijke stadsdeel van Kerkrade de volgende dag ontruimd moest worden. Een trieste uittocht van 30.000 burgers volgde. Ze moesten westwaarts lopen, dwars door het front naar bevrijd gebied. Hoewel een tijdelijk staakt het vuren werd afgesproken, bleef het een bijzonder riskante onderneming. De inwoners waren nog maar net vertrokken of de Duitse troepen plunderden hun verlaten huizen.

Wandel- en fietsroute 'Langs oorlogssporen in Kerkrade'

Ook in Kerkrade heeft de Tweede Wereldoorlog zijn sporen nagelaten. Sporen die nog altijd zichtbaar zijn: de streng bewaakte grens met Duitsland in de Nieuwstraat, plekken waar bommenwerpers neerstortten en meerdere oorlogsgraven. De wandel- en fietsroute 'Langs oorlogssporen in Kerkrade' neemt je mee langs deze plekken vol historie en herinnering.