Plaats van belang

Werkkamp ’t Wijde Veld

Nederland

Markeren

Deel

Route

In maart 1935 werd aan de rand van de Ginkelse Heide werkkamp ’t Wijde Veld geopend voor jeugdige werklozen. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog raakt het kamp verlaten, maar in maart 1944 wordt het opnieuw bewoond door 109 evacués (18 gezinnen) uit het Zeeuwse Stavenisse. Een half jaar bevinden zij zich midden in de bittere gevechten tussen de Britse en Duitse troepen.

In maart 1935 werd aan de rand van de Ginkelse Heide een werkkamp geopend voor jeugdige werklozen. Het werkkamp, ’t Wijde Veld, telde zes barakken. De bewoners werkten aan wegenonderhoud en de aanleg van fietspaden voor de Heidemaatschappij.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog raakte het kamp verlaten, maar in maart 1944 werd het opnieuw bewoond door 109 evacués (18 gezinnen) uit Stavenisse. Hun eiland Tholen werd door de Duitse bezetter onder water gezet. Er vormde zich een kleine Zeeuwse gemeenschap waarbij de mannen werkten voor de Heidemaatschappij en er voor de kinderen een schooltje was.

Met de invasie in Normandië op 6 juni 1944 begon de bevrijding van Europa. Na felle gevechten in de zomer werd begin september in razendsnel tempo het grootste deel van Frankrijk en België bevrijd. Op zondag 17 september 1944 begon Operatie Market Garden. De geallieerden wilden vanaf de Belgische grens via midden Nederland Duitsland binnen trekken. Als onderdeel van dit grote plan moesten bij Arnhem de bruggen over de Rijn veroverd worden door Britse luchtlandingseenheden. Dit gedeelte van de operatie is bekend geworden als ‘de Slag om Arnhem’.

De Zeeuwen zagen die zondagmiddag bij Renkum Britse parachutisten en bij Wolfheze Britse zweefvliegtuigen landden. Een Schotse eenheid, die met zweefvliegtuigen geland was, moest de Ginkelse Heide bezetten. Deze was namelijk bestemd als dropzone voor de 4e Parachutistenbrigade die de volgende dag aan zouden komen. De Schotten bezetten de heide en ook het werkkamp waar ze de burgers aantreffen.

Gedurende de nacht deden eenheden van het SS Wachbataillon 3 (ongeveer 750 man, voornamelijk Nederlandse militairen in Duitse krijgsdienst) verwoede pogingen de heide te veroveren. De volgende morgen naderden ze de stellingen van de Schotten aan de oostelijke bosrand en het werkkamp. Er ontstond een vuurgevecht waarbij dwars door de barakken geschoten werd. Bij de gevechten sneuvelden zeven Schotten en raakten er zes gewond. Ook twee Zeeuwse burgers kwamen om het leven, een ander raakte zwaar gewond. Drieëntwintig militairen werden krijgsgevangen gemaakt en naar Ede afgevoerd. De Zeeuwse bewoners werden eveneens door de Duitsers naar Ede gestuurd.

In de middag van 18 september landde de 4e Parachutistenbrigade, bijna 1900 man, op de Ginkelse Heide. Ze werden ontvangen met hevig Duits afweervuur. Ongeveer 300 Britse militairen sneuvelden, raakten gewond, vermist of werden krijgsgevangen gemaakt.