Slagveld

De bevrijding van Doetinchem

Nederland

Markeren

Deel

Route

De stad Doetinchem bleef tijdens de Tweede Wereldoorlog grotendeels gespaard, maar werd vlak voor de bevrijding op 2 april 1945 drie keer gebombardeerd door de geallieerden. Meer dan 120 gebouwen werden verwoest en 170 mensen verloren het leven.

Op Goede Vrijdag, 30 maart 1945, braken hevige gevechten uit bij het gehucht 't Woold, vlakbij Winterswijk, niet ver van Doetinchem. De strijd duurde de hele dag en de volgende ochtend rolden Britse tanks een verlaten stad binnen. De meeste inwoners waren gevlucht, maar op 31 maart keerden ze massaal terug nadat de bevrijding was bevestigd. Inwoners Jan Meerdink en Jo Huiskamp beklommen de kerktoren om de Nederlandse vlag te hijsen en zongen patriottische liederen. “De wind veegde ons bijna weg met de vlag,” herinnerde Huiskamp zich later. 

Ondertussen hadden de Duitse troepen in Doetinchem de stad veranderd in een Widerstandsnest, een versterkt bolwerk. Toegangswegen werden geblokkeerd met betonnen treinwagons en verschillende bruggen waren voorzien van explosieven. Omdat ze een aanval vanuit het zuidwesten verwachtten, versterkten ze daar de verdediging, maar op paaszondag 1 april 1945 naderden Canadese troepen vanuit het oosten via Gaanderen. Ze werden aan de rand van de stad opgewacht door leden van het verzet. Toen ze het centrum binnendrongen, volgde hevig Duits verzet. 

Buurtbewoner Wil van Hilten-Greven herinnerde zich dat hij zich die dag in de kelder verstopte. “We slopen naar boven en keken door het slaapkamerraam naar buiten. We zagen Duitse soldaten die zich naast ons huis ingegraven hadden en in de verte de rode helmen van de Canadezen die de brug overstaken.” Wil Hondorp herinnert zich de gemengde emoties. “We dansten in de tuin van blijdschap totdat we plotseling Duitse soldaten in loopgraven zagen. We waren doodsbang, maar zij wilden zich overgeven.” 

Sommige Duitse soldaten weigerden nog steeds op te geven en de gevechten gingen nog een dag door. Tegen de avond van 2 april 1945 was Doetinchem volledig bevrijd. De stad leed zware schade - vooral de Hezestraat, waar Duitse troepen die zich in een kelder verborgen, met vlammenwerpers naar buiten werden gejaagd, wat een verwoestende brand veroorzaakte. C.A. van Hilten herinnert zich: “Mensen renden de straat op. Canadese dragers en pantservoertuigen stelden zich op. Ze zetten thee, aten helder wit brood en deelden sigaretten uit in ronde blikken - we rookten alsof er geen morgen was.” Toen een buurman door de straat rende en riep: “Kom uit de kelder, we zijn vrij!”, voelde het bijna onwerkelijk. De stad was eindelijk vrij, maar het feest zou nog wel even op zich laten wachten. 

Adres

Torontostraat, Doetinchem, Nederland