De bevrijders
Heusden Vesting wordt op zondag 5 november bevrijd door  het 5e bataljon van de Queen’s Own Cameron Highlanders. In de loop van de ochtend trekt de A Compagnie onder leiding van majoor Eric Mainwearing het stadje binnen.

Uitkijkpunten
Een van zijn soldaten, sergeant Baxter, loopt met twee kameraden naar de resten van het stadhuis. Hij ziet er lichamen van burgers liggen. Maar dat is -helaas- voor de Schotten geen ongewone aanblik. Bovendien worden de Camerons dezelfde dag nog afgelost en zo vertrekken ze zonder enig idee van de ramp die zich in Heusden heeft afgespeeld. Wat is er gebeurd? Om de vijand observatiemogelijkheden te ontnemen was het gebruikelijk tijdens een terugtocht hoge punten zoals kerktorens op te blazen. Ook in Heusden worden in de dagen voorafgaand aan de geallieerde aanval  verschillende gebouwen ondermijnd. Dergelijke activiteiten zijn de verantwoordelijkheid van de Duitse genie, Pionier-Bataillon 159. De 2e Compagnie onder Oberleutnant Pfühl is actief in Heusden.

Het stadhuis
Een van de ondermijnde gebouwen in het vestingstadje is het uit 1461 daterende stadhuis. Sinds 30 oktober zijn delen van de benedenverdieping overvol, ongeveer 170 burgers hebben bescherming gezocht achter de dikke muren. Op de dag dat Guy Fawkes begon, bevinden zij zich in de ‘Grote Ruimte’ en de archiefzaal daarachter. De Heusdenaren worden ongerust als ze Duitse soldaten met manden en kistjes zien sjouwen. Ze wanen zich niettemin veilig, zeker omdat op dezelfde verdieping een Duitse Rode Kruispost aanwezig is. Op vragen van Heusdenaren of ze wel veilig zijn stelt de Duitse arts hen gerust. Maar als de post tegen middernacht wordt ontruimd en er geen Duitsers meer in het stadhuis zijn, bekruipt de aanwezigen opnieuw een gevoel van onrust. 

Moord
Om tien over twee ’s nachts trillen alle gebouwen in Heusden; de rooms-katholieke waterstaatskerk is opgeblazen. Tien minuten later volgen de westzijde en toren van de Nederlands Hervormde kerk. Alweer vragen de mensen die in het stadhuis schuilen zich af wat ze moeten doen: blijven of weggaan? Omdat het op straat ook gevaarlijk is, blijft iedereen binnen. Tien minuten later arriveren drie Duitse Pioniere bij het stadhuis. Onderaan de wenteltrap hebben dan twee Heusdenaren plaats genomen. Een van hen volgt de Duitsers naar boven en vraagt wat er aan de hand is. De Duitsers stellen hem gerust en lopen even later weer naar beneden. Twee minuten later volgt de ontploffing. De gevolgen zijn verschrikkelijk. De stadhuistoren is opgeblazen en heeft in zijn val alle vloeren, binnenmuren en de buitenmuren aan de oostkant meegenomen. Een dag later wordt de laatste van ongeveer dertig overlevenden uit het puin gehaald en blijkt dat 134 mensen het leven hebben verloren. Een tragisch misverstand? Nee, een oorlogsmisdaad. Deze gebeurtenis wordt sindsdien ieder jaar in Heusden herdacht.