Verhaal

Weemoed naar huis

Nederland

Markeren

Deel

Route

Inkwartiering bij burgers geeft Poolse militairen voor even een gevoel van thuis.

Maasfront
Op 30 oktober 1944 wordt Waalwijk bevrijd door de 51e (Highland) Divisie van  generaal-majoor Tom Rennie. De Schotten blijven niet lang. Meteen na de bevrijding van de Oostelijke Langstraat op 5 november vertrekken ze naar de Peel. De geallieerde opmars komt tot stilstand bij de Bergsche Maas. Het nieuwe front wordt de verantwoordelijkheid van het First Canadian Army en Canadese en Poolse eenheden verblijven die winter bij toerbeurt in de verschillende steden en dorpen, ook in de Langstraat. 

Inkwartiering
Op 20 februari neemt het 2e Pantserregiment van luitenant-kolonel Stanisław Koszutski de sector  Kaatsheuvel-Waalwijk over. De militairen worden ondergebracht in scholen en andere grotere panden, maar ook bij particulieren thuis. Een officier van de staf van het bataljon (een eenheid van iets meer dan 800 man) dat op dat moment in Waalwijk verblijft, zoekt uit welke Nederlanders militairen willen huisvesten en deelt de mannen vervolgens in.

Een beetje thuis
Voor de gewone militair is onderdak bij gewone burgers een godsgeschenk. Even kan hij de illusie levend houden dat hij geen militair is, even voelt jij weer hoe het is om thuis te zijn. Voor de burgers is het een prettige manier om te laten zien hoe dankbaar ze de bevrijders zijn. In de woorden van een Waalwijker: ‘Het zijn goede soldaten en (…) zeer gezien bij de burgers.’ Maar er zijn ook materiële voordelen. De mensen waar de Polen ingekwartierd zijn, hebben het meestal niet zo breed. Als de soldaten van het front terugkomen, krijgen ze een extra rantsoen kolen, een zak vol, voor een paar dagen. Dat wordt uiteraard gedeeld met de familie waar ze verblijven. Vaak ontstaan uit dit verblijf vriendschapsbanden of soms zelf relaties. En wanneer de Polen eind februari 1945 de Langstraat voor de laatste keer verlaten is het afscheid vol weemoed. Het is dan ook niet verwonderlijk dat na de oorlog ruim duizend veteranen terugkeren naar Nederland om daar een nieuw leven te beginnen.