Plaats van belang

Vuurzee langs het Oranjekanaal

Nederland

Markeren

Deel

Route

De route langs het Oranjekanaal was voor de Canadese bevrijders niet de gemakkelijkste weg. Bij de Halerbrug, Oranje en Hijken kwam het tot heftige en vooral vurige confrontaties met de vijand.

Oranje 

In Oranje bleken de Duitsers zich verschanst te hebben in de aardappelmeelfabriek en enkele huizen. Een patrouille van acht Canadese soldaten kwam door de velden vanuit Brunsting het dorp bevrijden, maar dat ging niet zonder slag of stoot. De brug over het Oranjekanaal was opgeblazen en alle Duitsers zaten aan de noordkant van het kanaal. 

Tegen alle verwachtingen in waren evenwel enkele Duitsers met gevorderde kleine bootjes het Oranjekanaal overgestoken en trokken de Canadezen tegemoet. Er ontstond een vuurgevecht, waarbij korenmijten in brand vlogen en ook de loods van de fabriek. 

De Canadezen moesten zich terugtrekken. Zij staken vervolgens de heide in brand en trokken onder dekking van het rookgordijn weer op Oranje aan. Zij kregen daarbij steun van een zware tank, die was opgesteld bij een boerderij aan de Beilervaart. Deze tank bestookte de fabriek met granaten. De fabriek vatte vlam, evenals vier of vijf woningen. 

Omstreeks 17.00 uur werd het vuurgevecht gestaakt. De fabriek was weliswaar afgebrand, maar het terrein was nog in handen van de Duitsers. De Canadezen bevonden zich nog steeds aan de zuidkant van het Oranjekanaal. Om 2 uur 's nachts op de 13de  april 1945 was het opeens afgelopen. Een lange rij Duitse soldaten verliet geluidloos de stellingen. Voor Oranje was de oorlog voorbij, opeens voorbij. 

Hijken 

De bemanning van drie Canadese gevechtswagens stuitte bij Hijken op twaalf Duitsers die de verdediging serieus namen met pantservuisten. 

De drie gevechtswagens kregen later op de dag versterking van Sherman-tanks die vanaf de Halerbrug langs het Oranjekanaal naar Hijken reden. Toen deze bij Hijken aankwamen werd er gedurende tien minuten fel geschoten. Er werd zelfs een vlammenwerper ingezet. 

Bij de gevechtshandelingen sneuvelden drie Duitsers en één Canadees. Ook ernstig was het feit dat zes boerderijen in Hijken in vlammen opgingen. 

Halerbrug 

Bij Zwiggelte hebben de Canadezen gebruik gemaakt van een noodbrug om alle materieel  inclusief wat de Shermantanks over het Oranjekanaal te helpen. De colonne kon langs de noordkant van het Oranjekanaal oprukken richting Halerbrug. 

De noodbrug ging mee, want er waren ongetwijfeld meer bruggen opgeblazen op de route naar het noorden. Bij de Halerbrug kregen de Canadezen veel tegenstand. In de slootwallen en achter heggen en heesters lagen verscheidene Duitse soldaten. Majoor Stiles moest er maar aan te pas komen met diens favoriete wapen, de Wasp (Wesp), een vlammenwerper. Sergeant Renwick richtte met de wind in de rug de vlammenwerper op de Duitse stellingen. Het vuur kreeg een bereik van zo’n honderd meter en daar hadden de Duitsers niet van terug.  Eén parachutist sneuvelde bij deze gevechtshandelingen, terwijl elf man gewond raakten. 

Nadat de Halerbrug door Engineers voldoende was opgeknapt, konden Canadese tanks voorafgegaan door infanterie het gebied tussen de Halerbrug en Beilen van Duitse militairen zuiveren.