Ten hemel schreiende taferelen moeten zich hier hebben afgespeeld. Geluiden die voor omwonenden door merg en been zijn gegaan. Dat kan niet anders. Hier was vanaf 1944 een SD-gevangenis gevestigd.  

De oorspronkelijke bewoners waren vanaf 1942 al weggestuurd en dat was in de loop van de oorlog met de gehele straat gebeurd. Allerhande Duitse afdelingen, zoals de bauleitung van het vliegveld in aanbouw (Fliegerhorst) in het naburige Havelte hadden zich in dit fraaie stukje Meppel genesteld.  

Zo ook halverwege 1944 een SD–afdeling, oorspronkelijk uit Lille (Frankrijk), maar op de vlucht voor de oprukkende geallieerden neergestreken in Meppel. Zij voerden een beestachtig bewind in de regio, op zoek naar medewerkers van het verzet, onderduikers en Joden, maar waren ook pure criminelen op zoek naar kostbaarheden en actief in de zwarte handel.  

Een niets ontziend beleid was het gevolg en al gauw werd een van de door hen geconfisqueerde woningen  dan ook ingericht als gevangenis, door de lokale bevolking al snel Sing Sing genoemd (bekende gevangenis in USA voor de oorlog).  

Voor het geüniformeerde tuig, waaronder ook Nederlanders, gold maar een doel: gevangenen aan het praten krijgen en daar werden nietsontziend voor zowel mannen als vrouwen alle mogelijke sadistische methoden voor gebruikt. Verklaringen afgelegd met bijbehorende foto’s van de gemartelde slachtoffers na de oorlog zijn misselijkmakend duidelijk daar in.  

Absoluut dieptepunt daarin de executie van vijf verzetsmensen  die op 4 april 1945, negen dagen voor de bevrijding door een Canadees regiment, aan de Zuidweg richting Staphorst in de vroege ochtenduren gefusilleerd werden. Op de plek waar ze zijn omgekomen, zijn ze jarenlang herdacht door het voormalig  verzet Meppel. De oorspronkelijke plek is verdwenen door de aanleg van de A32, maar een monument een tiental meter verderop getuigt daar nog steeds van. Tegenwoordig een locatie die behoort tot de gemeente Staphorst, dat een Staphorster basisschool bereid heeft gevonden het monument te adopteren. 

De SD-gevangenis is na de oorlog ook nog even gebruikt door de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) als opbergplek voor zogenaamde foute Nederlanders. Ook toen zijn er kwalijke fouten gemaakt bij de behandeling van de verdachten en nog niet veroordeelde gevangenen. Het Militair Gezag in Drenthe greep dan ook snel in en sloot de gevangenis binnen enkele weken. 

Auteur: Wim Sagel